Okiem Janusza: Sanktuarium Unitów Podlaskich w Kostomłotach.

Kostomłoty - cerkiew pw. św. Nikity Męczennika, w jedynej w Polsce parafii obrządku bizantyjsko-słowiańskiego (neounickiego).

Unici są starą i ważną gałęzią Kościoła Katolickiego w Polsce. Początkowo podlegający hierarchii Prawosławnej, po podpisaniu Unii Brzeskiej w 1596 roku, stali się częścią Kościoła Rzymsko-Katolickiego, nadal jednak utrzymując rytuały obrządku wschodniego. Od tego czasu zamieszkiwali w licznych parafiach na wschodnich terenach Rzeczpospolitej. Po rozbiorach, a zwłaszcza po Powstaniach, w drugiej połowie XIX wieku rząd carski rozpoczął intensywną kampanie rusyfikacyjną i zaczął wywierać silną presję na Unitów celem ponownego przyłączenia ich do Rosyjskiego Prawosławia. Wobec ich oporu, zostały podjęte liczne akcje represyjne z udziałem rosyjskiego wojska, w których zginęło wielu Unitów.

Materiały dotyczące ich męczeństwa były zbierane w okresie międzywojennym, kiedy to nastąpiło duże odrodzenie ich aktywności religijnej połączone z reaktywacją nowych parafii zwanych "neounickimi". W czasie II Wojny Światowej Unici znowu ulegali represjom, a po wojnie z 10 parafii istniejących przed wojną w dzisiejszych granicach Polski, po latach reżimu komunistycznego ostała się jedyna parafia neounicka w Kostomłotach nad Bugiem na Podlasiu", której proboszczem obecnie jest Ojciec Archimandryta Roman Piętka z Zakonu Marianów (od 2007r.), a jej bezpośrednim zwierzchnikiem jest JE Prymas Polski (do niedawna Kardynał Józef Glemp).

6 października 1996 roku, Ojciec Święty Jan Paweł II podniósł do godności błogosławionych Wincentego Lewoniuka i jego dwunastu Współtowarzyszy z Pratulina, którzy 24 stycznia 1874 roku w obronie wiary, swej świątyni i łączności ze Stolicą Apostolską ponieśli śmierć męczeńską.

4 czerwca 1974 Kostomłoty odwiedził kardynał Stefan Wyszyński. Począwszy od 1998 świątynia ma status Sanktuarium Unitów Podlaskich. Przy cerkwi działa Centrum Ekumeniczne prowadzące rekolekcje dla wyznawców różnych odłamów chrześcijaństwa.

Wygląd ogólny przepięknej, drewnianej cerkwi.

Wycieczki i pielgrzymki są tutaj bardzo liczne.

Widok ogólny na prawą część ołtarza głównego (przesłania słup).

Piękna ozdoba pod chórem.

Widok ogólny ołtarza głównego i ksiądz unicki, który chętnie opowiada dzieje Podlasia i spraw związanych z obrządkiem liturgicznym u unitów. Przez ok. 1 godzinę ksiądz opowiadał w bardzo ciekawy, interesujący sposób o aktualnych problemach swojej parafii. Można stwierdzić, że b. trudna jest sytuacja obecnie unickich polaków.

W głębi, po otwarciu drzwi (?) Przenajświętszy Sakrament ............... i inne Tajemnice.

Wspaniały ksiądz, jeszcze lepszy gawędziarz.

Prawa strona cerkwi, widoczne przepiękne polichromie i ołtarzyki.

Tuż obok cerkwi znajduje się kaplica modlitewna.

Wnętrze kaplicy.

Przy wejściu do środka cerkwi znajdują się dwie tablice informujące, że zwierzchnikiem Unitów jest Prymas Polski, oraz o obecności i modlitwie w tym miejscu b. Henryka Gulbinowicza.